ภาพที่ ๒๙ พญานาคมาปกพระกายกำบังฝน

ภาพที่ ๒๙ ย้ายไปประทับโคนไม้จิก ฝนตกพรำ พญานาคมาขดขนดปกพระกายกำบังฝน

ระหว่างที่พระพุทธเจ้ายังไม่ตัดสินพระทัยว่าจะทรงแสดงธรรมโปรดใคร เพื่อประกาศพระศาสนา
นับตั้งแต่ตรัสรู้เป็นต้นมานี้ ได้เสด็จแปรสถานที่ประทับแห่งละ ๗ วัน ที่เห็นอยู่ตามภาพนี้เป็นสัปดาห์ที่สาม

และสถานที่ประทับก็เป็นแห่งที่สาม คือ ใต้ต้นมุจลินท์ ซึ่งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของต้นพระศรีมหาโพธิ์

มุจลินท์ เป็นต้นไม้ที่เกิดอยู่ในที่ทั่วไปในประเทศอินเดีย มีชื่อปรากฎอยู่ในวรรณคดี ทั้งประเภทชาดก และอย่างอื่นมากหลาย
ในเวสสันดรชาดกก็กล่าวถึงสระมุจลินท์ที่พระเวสสันดรไปประทับอยู่เมื่อคราว เสด็จไปอยู่ป่า

ไทยเราแปลต้นมุจลินท์ว่า "ต้นจิก" เข้าใจว่าจะใช่ เพราะดูลักษณะที่เกิดคล้ายกัน
คือ ชอบเกิดตามที่ชุ่มชื้น เช่น ตามห้วย หนอง คลอง บึง เป็นไม้เนื้อเหนียว ดอกระย้า มีทั้งสีขาวและสีแดง ใบประมาณเท่าใบชมพู่สาแหรก
ใบอ่อนรสฝาด ใช้เป็นผักจิ้มน้ำพริกอร่อย รสเหมือนใบอ่อนของชมพู่สาแหรก ปกติใบดกหนา เป็นต้นไม้ที่ให้ร่มเงาดี

เมื่อพระพุทธเจ้าเสด็จมาประทับอยู่ที่นี่ ฝนเจือลมหนาวตกพรำตลอดเจ็ดวันไม่ขาดสาย
ท่านผู้รจนาปฐมสมโพธิได้แต่งเล่าเรื่องไว้ว่า พญานาค ชื่อ มุจลินท์ ขึ้นจากสระน้ำที่อยู่ในบริเวณแห่งเดียวกันนี้
เข้าไปวงขนดหาง ๗ รอบ แล้วแผ่พังพานปกพระพุทธเจ้า เพื่อป้องกันลมฝนมิให้พัดและสาดกระเซ็นมาต้อง พระวรกาย
ครั้นฝนหาย ฟ้าสาง พญานาคจึงคลายขนดออก แล้วจำแลงแปลงเป็นเพศมาณพ ยืนเฝ้าพระพุทธเจ้าทางเบื้องพระพักตร์

พระพุทธรูปปางนาคปรกที่พุทธศาสนิกชนสร้างขึ้น ก็เป็นนิมิตหมายถึงเหตุการณ์ที่เกิดกัพระพุทธเจ้าในปางหรือตอนนี้
เป็นพระพุทธรูปที่เชื่อถือกันว่าศักดิ์สิทธ์ทางเมตตา เพราะเป็นรูปหรือภาพที่สอนคนโดยทางอ้อม ให้เห็นอานิสงส์หรือผลดีของเมตตา
เพราะแม้แต่พญางูใหญ่ในสระน้ำก็ยังขึ้นจากสระเข้าไปถวายความอารักขาแก่พระพุทธเจ้า ทั้งนี้ด้วยพลานุภาพแห่งพระมหากรุณาของพระพุทธองค์